ناباروری در زنان دلایل متعددی دارد که شناسایی و درک آن‌ها، نخستین گام برای پیشگیری و درمان مؤثر است. این عوامل می‌توانند از اختلالات هورمونی تا کمبودهای تغذیه‌ای و سبک زندگی ناسالم را شامل شوند. در ادامه، به مهم‌ترین علل کاهش باروری در زنان اشاره می‌کنیم:

1. اختلالات تخمک گذاری

• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از شایع‌ترین علل ناباروری در زنان در سنین باروری است. این اختلال هورمونی با علائمی مانند تخمک‌گذاری نامنظم یا غیبت تخمک‌گذاری، افزایش هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) و وجود کیست‌های متعدد در تخمدان همراه است. در نتیجه این تغییرات، بسیاری از زنان مبتلا به PCOS دچار بی‌نظمی قاعدگی، آکنه، رشد موهای زائد و دشواری در بارداری می‌شوند.

یکی از مکانیسم‌های اصلی ناباروری در PCOS، مقاومت به انسولین است که باعث افزایش سطح انسولین و تحریک بیش‌ازحد تخمدان‌ها برای تولید آندروژن می‌شود. این عدم تعادل هورمونی می‌تواند فرآیند بالغ شدن فولیکول و آزاد شدن تخمک را مختل کرده و احتمال بارداری طبیعی را کاهش دهد. با این حال، اصلاح سبک زندگی از جمله رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم، کاهش وزن و در برخی موارد مصرف داروهای تنظیم‌کننده قند و هورمون، می‌تواند به تنظیم چرخه قاعدگی و افزایش شانس باروری کمک کند.

تشخیص به‌موقع و مدیریت صحیح PCOS نقش کلیدی در پیشگیری از ناباروری و بهبود کیفیت زندگی زنان دارد. بسیاری از زنان با کنترل این اختلال می‌توانند به بارداری طبیعی دست یابند یا از طریق درمان‌های کمک‌باروری به نتایج موفقی برسند.

• مقاومت به انسولین

مقاومت به انسولین یکی از عوامل متابولیک پنهان اما شایع در بروز ناباروری زنان است، به‌ویژه در افرادی که دچار سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) هستند. در این وضعیت، سلول‌های بدن به انسولین پاسخ مناسبی نمی‌دهند و در نتیجه، سطح انسولین خون افزایش می‌یابد. این افزایش مزمن انسولین می‌تواند تعادل هورمونی را بر هم بزند و با افزایش سطح آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه)، به اختلال در تخمک‌گذاری و نامنظمی قاعدگی منجر شود.

زنانی که به مقاومت انسولینی مبتلا هستند، معمولاً با چرخه‌های قاعدگی بی‌نظم، افزایش وزن به‌ویژه در ناحیه شکمی، و مشکلات بارداری روبرو می‌شوند. مقاومت به انسولین نه‌تنها شانس بارداری طبیعی را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند موفقیت درمان‌های کمک‌باروری مانند IVF را نیز تحت تأثیر قرار دهد. درمان این اختلال از طریق اصلاح رژیم غذایی، کاهش وزن، ورزش منظم و در موارد خاص مصرف داروهای حساس‌کننده به انسولین، می‌تواند عملکرد تخمدان را بهبود ببخشد و احتمال بارداری را افزایش دهد.

شناسایی و درمان به‌موقع مقاومت انسولینی، گامی مهم در مسیر بهبود سلامت باروری زنان است. غربالگری متابولیک و انتخاب سبک زندگی سالم می‌تواند از بروز ناباروری مرتبط با این اختلال پیشگیری کند.

• اختلالات تیروئیدی

هورمون‌های تیروئیدی نقش مهمی در تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری دارند. اختلال در عملکرد تیروئید، چه به‌صورت کم‌کاری و چه پرکاری، می‌تواند باعث به‌هم‌ریختن تعادل هورمون‌های جنسی و در نتیجه اختلال در تخمک‌گذاری شود. در کم‌کاری تیروئید، کاهش سطح هورمون‌های T3 و T4 معمولاً با افزایش TSH و پرولاکتین همراه است؛ پرولاکتین بالا می‌تواند تخمک‌گذاری را مهار کرده و منجر به قاعدگی‌های نامنظم یا حتی قطع آن شود.

در مقابل، پرکاری تیروئید با افزایش بیش از حد هورمون‌های تیروئیدی، تعادل هورمون‌های تنظیم‌کننده تخمک‌گذاری را برهم می‌زند. این وضعیت ممکن است باعث قاعدگی‌های بسیار سبک، تخمک‌گذاری نامنظم یا کاهش کیفیت تخمک شود. بنابراین، کنترل و درمان اختلالات تیروئیدی نقش کلیدی در حفظ چرخه قاعدگی منظم و افزایش شانس باروری دارد.

• نارسایی زودرس تخمدان (Premature Ovarian Insufficiency – POI)

نارسایی زودرس تخمدان (Premature Ovarian Insufficiency – POI) یکی از علل اصلی ناباروری زنان زیر ۴۰ سال است که به‌دلیل کاهش یا توقف عملکرد تخمدان‌ها اتفاق می‌افتد. این وضعیت باعث اختلال در روند تخمک‌گذاری و کاهش سطح هورمون‌های جنسی می‌شود و می‌تواند به قاعدگی نامنظم و مشکلات باروری منجر شود. برخلاف یائسگی طبیعی، در POI ممکن است چرخه قاعدگی به‌صورت نامنظم ادامه داشته باشد و احتمال بارداری در برخی موارد هنوز وجود دارد.

عوامل ژنتیکی، بیماری‌های خودایمنی، عفونت‌های تخمدان و آسیب ناشی از درمان‌های شیمی‌درمانی و پرتودرمانی، از علل نارسایی زودرس تخمدان به شمار می‌آیند. سبک زندگی ناسالم مانند مصرف سیگار نیز می‌تواند ریسک این بیماری را افزایش دهد. تشخیص POI با آزمایش‌های هورمونی مانند اندازه‌گیری FSH، LH و استرادیول و همچنین سونوگرافی تخمدان انجام می‌شود. درمان نارسایی تخمدان شامل هورمون‌درمانی جایگزین برای کنترل علائم یائسگی زودرس و حفظ سلامت استخوان و قلب است. همچنین، روش‌های کمک باروری مانند لقاح مصنوعی و استفاده از تخمک اهدایی، گزینه‌های درمان ناباروری در این بیماران محسوب می‌شوند.

2. مشکلات لوله فالوپ

• عفونت لگنی یا PID

عفونت لگنی یا PID یکی از عوامل مهم و شایع ناباروری در زنان محسوب می‌شود. این عفونت معمولا به دلیل باکتری‌های منتقله جنسی مانند کلامیدیا و گنوره ایجاد می‌شود و باعث التهاب و آسیب به اندام‌های تولید مثلی زنان، به‌خصوص لوله‌های فالوپ می‌گردد. آسیب به لوله‌های رحمی می‌تواند موجب انسداد یا تشکیل چسبندگی شود که مانع از حرکت تخمک و لقاح می‌شود و در نهایت احتمال بارداری طبیعی را کاهش می‌دهد.

تأخیر در تشخیص و درمان عفونت لگنی می‌تواند عوارض جدی‌تری از جمله ناباروری دائمی، حاملگی خارج رحمی و درد مزمن لگنی ایجاد کند. بنابراین، تشخیص سریع و درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک‌های هدفمند اهمیت بسیار بالایی دارد. آزمایش‌های تشخیصی شامل نمونه‌برداری از ترشحات دهانه رحم و آزمایش‌های خون است تا عامل عفونت شناسایی و درمان شود.

برای پیشگیری از ناباروری ناشی از عفونت لگنی، رعایت بهداشت جنسی، استفاده از روش‌های محافظتی مانند کاندوم و مراجعه به موقع به پزشک در صورت بروز علائم عفونت مانند درد لگن، ترشحات غیرطبیعی و خونریزی‌های نامنظم ضروری است. همچنین، آگاهی‌بخشی درباره بیماری‌های مقاربتی و بررسی‌های دوره‌ای می‌تواند نقش مؤثری در کاهش ریسک PID و حفظ سلامت باروری زنان داشته باشد.

• اندومتریوز

اندومتریوز یک بیماری مزمن و شایع در زنان است که در آن بافتی مشابه با آندومتر (لایه داخلی رحم) خارج از رحم رشد می‌کند. این وضعیت می‌تواند باعث التهاب، تشکیل چسبندگی و آسیب به اندام‌های تولیدمثل مانند تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ شود. یکی از پیامدهای مهم اندومتریوز، کاهش شانس باروری و افزایش خطر ناباروری است، چرا که بافت‌های غیرطبیعی می‌توانند مسیر تخمک‌گذاری و لقاح را مختل کنند.

علاوه بر تأثیر مستقیم بر عملکرد تخمدان و لوله‌های رحمی، اندومتریوز ممکن است محیط رحمی را نیز برای لانه‌گزینی تخمک بارور شده نامناسب سازد. التهاب مزمن ناشی از اندومتریوز می‌تواند باعث آسیب سلولی و تغییرات هورمونی شود که باروری طبیعی را با مشکل مواجه می‌کند. به همین دلیل، زنان مبتلا به اندومتریوز اغلب دچار دردهای مزمن لگنی، قاعدگی‌های نامنظم و مشکلات باروری می‌شوند.

تشخیص به موقع اندومتریوز از طریق معاینات تخصصی، سونوگرافی و لاپاراسکوپی اهمیت بالایی دارد تا درمان‌های دارویی یا جراحی مناسب برای کاهش علائم و بهبود باروری انجام شود. درمان‌های پزشکی شامل هورمون‌درمانی، داروهای ضد التهاب و در موارد شدید جراحی برای حذف بافت‌های غیرطبیعی می‌باشد. با مدیریت صحیح اندومتریوز، بسیاری از زنان می‌توانند شانس بارداری خود را بهبود دهند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.

3. مشکلات رحمی

• فیبروم رحم یا میوم

فیبروم رحم یا میوم، تومورهای غیرسرطانی هستند که در دیواره عضلانی رحم رشد می‌کنند و یکی از شایع‌ترین مشکلات زنان در سنین باروری به شمار می‌روند. این توده‌ها می‌توانند بر روند باروری تأثیر بگذارند، به‌ویژه زمانی که اندازه فیبروم بزرگ باشد یا در محل‌هایی مانند داخل حفره رحم (فیبروم زیر مخاطی) قرار گرفته باشد. فیبروم‌ها ممکن است موجب تغییر شکل رحم، انسداد لوله‌های فالوپ یا اختلال در لانه‌گزینی تخمک بارور شده شوند.

از جمله علائم رایج فیبروم رحم می‌توان به خونریزی‌های شدید قاعدگی، درد لگن، و نازایی اشاره کرد. همچنین فیبروم‌ها می‌توانند باعث سقط مکرر، زایمان زودرس یا مشکلات دیگر دوران بارداری شوند. تشخیص فیبروم معمولاً با سونوگرافی و معاینه بالینی انجام می‌شود و بسته به اندازه و محل آن، روش‌های درمانی متفاوتی از جمله دارودرمانی، جراحی میومکتومی یا در موارد خاص هیستِرکتومی (برداشتن رحم) پیشنهاد می‌شود.

مدیریت صحیح و به‌موقع فیبروم‌های رحمی می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت باروری زنان داشته باشد. زنان مبتلا به فیبروم باید تحت نظر پزشک متخصص قرار گیرند تا درمان مناسب و با حداقل عوارض انتخاب شود و شانس بارداری بهینه گردد. افزایش آگاهی درباره فیبروم رحم و مراجعه به موقع می‌تواند به پیشگیری از مشکلات ناباروری کمک کند.

• رحم سپتوم‌دار (Septate Uterus)

رحم سپتوم‌دار (Septate Uterus) یکی از ناهنجاری‌های مادرزادی رحم است که در آن دیواره‌ای (سپتوم) از بافت فیبروزی یا عضلانی، حفره رحم را به دو بخش تقسیم می‌کند. این اختلال می‌تواند منجر به مشکلات باروری و افزایش خطر سقط مکرر شود، زیرا سپتوم ممکن است محیط مناسبی برای لانه‌گزینی تخمک بارور شده فراهم نکند یا جریان خون کافی به آن نرسد.

خانم‌هایی که رحم سپتوم‌دار دارند، ممکن است دچار مشکلاتی مانند ناباروری، سقط‌های مکرر، زایمان زودرس و دردهای لگنی شوند. تشخیص این وضعیت با استفاده از سونوگرافی سه‌بعدی، MRI و هیستروسکوپی انجام می‌شود که به پزشک امکان می‌دهد ساختار دقیق رحم را ارزیابی کند.

درمان اصلی رحم سپتوم‌دار، جراحی هیستروسکوپی برای برداشتن سپتوم است که معمولاً منجر به بهبود چشمگیر در نتایج بارداری می‌شود. پیگیری و درمان به موقع این ناهنجاری می‌تواند به زنان کمک کند تا شانس باروری طبیعی و حاملگی سالم را افزایش دهند و از عوارض مرتبط با رحم سپتوم‌دار پیشگیری کنند.

•  سندروم آشرمن

سندروم آشرمن یکی از اختلالات نادر اما مهم در سلامت باروری زنان است که در آن بافت اسکار (چسبندگی داخلی) در داخل رحم یا بین دیواره‌های رحم ایجاد می‌شود. این چسبندگی‌ها معمولاً در پی جراحی‌هایی مانند کورتاژ، سزارین یا عفونت‌های رحمی شدید به‌وجود می‌آیند و می‌توانند حفره رحم را تا حدی یا به‌طور کامل مسدود کنند. سندروم آشرمن با کاهش خون‌رسانی و اختلال در پوشش آندومتر، مانع لانه‌گزینی صحیح تخمک و در نتیجه، کاهش باروری و افزایش خطر سقط جنین می‌شود.

زنان مبتلا به این سندروم ممکن است دچار علائمی مانند قطع یا کاهش شدید خونریزی قاعدگی (آمنوره یا هیپو منوره)، ناباروری یا سقط‌های مکرر شوند. تشخیص سندروم آشرمن با روش‌هایی مانند هیستروسالپنگوگرافی (HSG) و هیستروسکوپی انجام می‌شود. درمان اصلی این اختلال، جراحی هیستروسکوپیک برای برداشتن چسبندگی‌هاست که در بسیاری از موارد به بهبود عملکرد رحم و افزایش شانس بارداری منجر می‌شود.

مدیریت به‌موقع سندروم آشرمن می‌تواند تأثیر چشمگیری بر حفظ یا بازیابی قدرت باروری زنان داشته باشد. پس از درمان، معمولاً از داروهای هورمونی برای کمک به بازسازی آندومتر و جلوگیری از بازگشت چسبندگی‌ها استفاده می‌شود. آگاهی از این بیماری و مراجعه زودهنگام به متخصص زنان، کلید اصلی پیشگیری از عوارض جدی آن بر سلامت باروری است.

4. عوامل مربوط به سن

افزایش سن یکی از مهم‌ترین و طبیعی‌ترین عوامل موثر بر کاهش باروری زنان است. با بالا رفتن سن، به‌ویژه پس از ۳۵ سالگی، تعداد و کیفیت تخمک‌ها به‌صورت چشم‌گیری کاهش می‌یابد. این افت کیفیت تخمک می‌تواند منجر به کاهش شانس باروری، افزایش احتمال سقط جنین، و بالا رفتن خطر ناهنجاری‌های ژنتیکی شود. همچنین با افزایش سن، احتمال بروز اختلالاتی مانند آندومتریوز، فیبروم رحم و نارسایی زودرس تخمدان نیز بیشتر می‌شود که همگی در روند بارداری تأثیر منفی دارند.

زنان بالای ۳۵ سال ممکن است چرخه‌های تخمک‌گذاری نامنظم‌تری داشته باشند و حتی با لقاح موفق نیز احتمال لانه‌گزینی و حفظ بارداری کاهش می‌یابد. بررسی ذخیره تخمدانی با آزمایشاتی مانند AMH و AFC، و مشورت با متخصص زنان و ناباروری می‌تواند نقش مهمی در مدیریت درمان ناباروری ناشی از سن ایفا کند. در بسیاری از موارد، روش‌های کمک‌باروری مانند IVF می‌توانند شانس بارداری در سنین بالا را افزایش دهند.

اقدام به بارداری در سنین مناسب، حفظ سبک زندگی سالم، پرهیز از مصرف دخانیات و مراجعه منظم برای پایش باروری از اقدامات کلیدی برای پیشگیری از ناباروری مرتبط با سن هستند. آگاهی‌بخشی و آموزش زنان درباره تأثیر سن بر باروری، می‌تواند نقش مهمی در تصمیم‌گیری به‌موقع برای فرزندآوری ایفا کند.

5. عوامل سبک زندگی

• چاقی یا کم وزنی شدید

وزن بدن، چه در حالت چاقی و چه در کم‌وزنی شدید، نقش مهمی در سلامت باروری زنان دارد. چاقی می‌تواند با ایجاد مقاومت به انسولین، افزایش سطح هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) و اختلال در تخمک‌گذاری، به کاهش باروری منجر شود. در زنان مبتلا به اضافه‌وزن، تخمک‌گذاری ممکن است نامنظم یا به‌طور کامل متوقف شود، و خطر بروز سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نیز افزایش می‌یابد. همچنین چاقی می‌تواند بر موفقیت درمان‌های کمک‌باروری مانند IVF تأثیر منفی بگذارد.

در مقابل، کم‌وزنی شدید نیز به همان اندازه می‌تواند مضر باشد. کاهش شدید چربی بدن باعث اختلال در ترشح هورمون‌های جنسی از جمله LH و FSH می‌شود که برای تخمک‌گذاری ضروری هستند. زنانی که دچار سوءتغذیه، اختلالات خوردن یا فعالیت بدنی بیش از حد هستند، ممکن است با قطع قاعدگی (آمنوره) و ناباروری روبرو شوند. در این شرایط، بدن به دلیل نبود ذخایر کافی انرژی، فرآیند تولیدمثل را به تعویق می‌اندازد.

حفظ وزن متعادل و سالم، یکی از راهکارهای کلیدی در پیشگیری از ناباروری است. مشاوره تغذیه‌ای، ورزش منظم و سبک زندگی متعادل می‌تواند به بازگشت چرخه قاعدگی طبیعی و بهبود عملکرد تخمدان‌ها کمک کند. آگاهی از رابطه بین شاخص توده بدنی (BMI) و باروری، نخستین گام در مسیر حفظ سلامت تولیدمثلی زنان است.

• استرس مزمن

استرس مزمن یکی از عوامل پنهان و گاهی نادیده‌گرفته‌شده در ناباروری زنان است. زمانی که فرد در شرایط استرس طولانی‌مدت قرار می‌گیرد، بدن با افزایش سطح هورمون کورتیزول و کاهش هورمون‌های تنظیم‌کننده‌ی چرخه قاعدگی مانند GnRH، به طور طبیعی عملکرد سیستم تولیدمثلی را سرکوب می‌کند. این تغییرات هورمونی می‌توانند منجر به اختلال در تخمک‌گذاری، نامنظمی قاعدگی و کاهش شانس بارداری شوند.

همچنین استرس مزمن می‌تواند منجر به اختلالات خواب، تغییرات اشتها، افزایش وزن یا کاهش شدید وزن شود که همگی بر سلامت باروری تأثیر منفی دارند. در بسیاری از زنان، استرس مداوم حتی باعث قطع کامل قاعدگی (آمنوره) می‌شود. از سوی دیگر، استرس همچنین می‌تواند موفقیت روش‌های کمک‌باروری مانند IVF را کاهش دهد، چرا که هورمون‌ها و آمادگی ذهنی نقش کلیدی در فرآیند لانه‌گزینی دارند.

مدیریت مؤثر استرس از طریق تکنیک‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن، ورزش منظم، مشاوره روان‌شناختی و ایجاد تعادل میان کار و زندگی می‌تواند به بهبود عملکرد هورمونی و افزایش شانس باروری کمک کند. آگاهی از ارتباط میان استرس و ناباروری، گامی ضروری برای زنان در مسیر حفظ سلامت تولیدمثلی است.

• سیگار و الکل

مصرف سیگار و الکل از عوامل شناخته‌شده‌ای هستند که می‌توانند تأثیرات منفی چشمگیری بر سلامت باروری زنان داشته باشند. نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون به تخمدان‌ها، تخریب کیفیت تخمک‌ها، و تسریع در روند پیری تخمدان می‌شوند. زنانی که به‌صورت مزمن سیگار مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض تخمک‌گذاری نامنظم، یائسگی زودرس و کاهش ذخیره تخمدانی قرار دارند.

الکل نیز با تأثیر بر محور هیپوتالاموس–هیپوفیز–تخمدان، موجب اختلال در تعادل هورمونی و سرکوب فرآیند طبیعی تخمک‌گذاری می‌شود. مصرف مداوم یا سنگین الکل می‌تواند با کاهش سطح هورمون‌های جنسی و اختلال در چرخه قاعدگی همراه باشد. همچنین در زنان باردار، مصرف الکل باعث افزایش خطر سقط، زایمان زودرس و نقایص جنینی می‌شود که نشان‌دهنده‌ی اهمیت پرهیز از آن، حتی پیش از بارداری است.

قطع مصرف سیگار و الکل می‌تواند شانس باروری را بهبود بخشد و احتمال موفقیت در روش‌های کمک‌باروری مانند IVF را افزایش دهد.

• ورزش شدید و افراطی

ورزش منظم و متعادل برای حفظ سلامت عمومی و بهبود عملکرد سیستم تولیدمثلی بسیار مفید است؛ اما زمانی که فعالیت بدنی به‌صورت افراطی و بدون استراحت کافی انجام شود، می‌تواند تأثیر منفی بر باروری زنان داشته باشد. ورزش‌های شدید، به‌ویژه همراه با کاهش وزن ناگهانی یا محدودیت کالری، منجر به کاهش چربی بدن و به‌دنبال آن، اختلال در ترشح هورمون‌های تولیدمثلی مانند LH و FSH می‌شوند. این اختلالات می‌توانند باعث توقف تخمک‌گذاری، نامنظمی قاعدگی یا حتی آمنوره (قطع قاعدگی) شوند.

زنان ورزشکار حرفه‌ای یا افرادی که دچار اختلال در تصویر بدنی هستند، اغلب بدون آنکه متوجه باشند، در معرض خطر ناباروری ناشی از ورزش افراطی قرار می‌گیرند. در این شرایط، بدن در وضعیت “استرس متابولیک” قرار می‌گیرد و برای حفظ انرژی، سیستم تولیدمثلی را به‌طور موقت غیرفعال می‌کند. بازگشت به الگوی ورزشی متعادل، افزایش مصرف کالری و استراحت کافی می‌تواند به بازسازی چرخه قاعدگی و بهبود عملکرد تخمدان‌ها کمک کند.

آگاهی از رابطه بین ورزش و سلامت باروری، به ویژه برای زنانی که قصد بارداری دارند، اهمیت زیادی دارد. تنظیم برنامه ورزشی با مشاوره متخصص و پرهیز از افراط در تمرین، گامی مؤثر در حفظ تعادل هورمونی و افزایش شانس باروری است.

• رژیم غذایی ناسالم

یکی از عوامل مهم اما قابل اصلاح در کاهش باروری زنان است. مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری‌شده، چربی‌های ترانس، قندهای ساده و فست‌فودها می‌تواند باعث ایجاد اختلالات متابولیک مانند مقاومت به انسولین و چاقی شود که هر دو نقش مهمی در بروز ناباروری دارند. این نوع تغذیه همچنین با افزایش التهاب در بدن و آسیب به کیفیت تخمک‌ها، شانس باروری را کاهش می‌دهد.

کمبود ریزمغذی‌هایی مانند فولیک‌اسید، ویتامین D، آهن و امگا-۳ که در رژیم غذایی ناسالم شایع است، بر عملکرد تخمدان و تعادل هورمونی اثر منفی می‌گذارد. زنانی که فاقد تغذیه متعادل هستند، ممکن است با اختلالات تخمک‌گذاری، نامنظمی قاعدگی یا حتی نارسایی زودرس تخمدان مواجه شوند. از سوی دیگر، رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، چربی‌های سالم و پروتئین باکیفیت می‌تواند شانس باروری را بهبود بخشد.

تغذیه صحیح و متنوع یکی از مؤثرترین راهکارهای پیشگیری از ناباروری است. آگاهی از نقش رژیم غذایی در سلامت تولیدمثلی، به زنان کمک می‌کند تا با اصلاح سبک تغذیه، عملکرد تخمدان‌ها را بهبود بخشند و شانس بارداری طبیعی یا موفقیت در درمان‌های کمک‌باروری را افزایش دهند.

آگاهی از این عوامل و اقدام زودهنگام برای تغییر سبک زندگی، انجام آزمایش‌های هورمونی، مشاوره پزشکی و تأمین نیازهای تغذیه‌ای بدن، گام‌هایی مؤثر در بهبود سلامت باروری و افزایش شانس بارداری هستند. پیشگیری، همیشه ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از درمان است.

گردآورنده : دکتر نرگس ناصری | دکترای حرفه ای داروسازی